Chuyển biến tích cực từ ý thức không xả rác ra đường, kênh rạch

 ·        AN SANG - NGỌC NỮ

Quận Bình Thạnh có diện tích 2.076 ha với dân số trên 493.470 người, mạng lưới giao thông phức tạp, nhiều hẻm nhỏ. Hệ thống sông, kênh rạch tự nhiên chiếm 1/5 diện tích với sông Sài Gòn và các kênh: Thanh Đa, Nhiêu Lộc - Thị Nghè, các rạch: Văn Thánh, Cầu Bông, Cầu Sơn, rạch Lăng cùng nhiều tuyến rạch nhỏ len lỏi trong khu dân cư.

Sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị

Lãnh đạo thực hiện tốt vệ sinh môi trường là nhiệm vụ chính trị Đảng bộ quận cần tập trung, vì thế Nghị quyết Đại hội Đảng bộ quận nhiệm kỳ 2015 - 2020 xác định là một trong hai chương trình trọng điểm của quận. Để Chỉ thị 19 của Thành ủy về thực hiện cuộc vận động “Người dân Thành phố Hồ Chí Minh không xả rác ra đường và kênh rạch, vì thành phố sạch và giảm ngập nước” được triển khai đồng bộ, đạt hiệu quả, Ban Thường vụ Quận ủy ban hành Nghị quyết số 17 nhằm kịp thời lãnh đạo việc thực hiện. Trên cơ sở đó, Ủy ban nhân dân quận ban hành các kế hoạch cụ thể hóa các nhiệm vụ cho từng cơ quan, đơn vị. Việc làm trước tiên là nhanh chóng lắp đặt pano tuyên truyền và camera giám sát, phát hiện, cảnh báo người dân bỏ rác không đúng nơi quy định. Mặt khác, tổ chức nhiều hội nghị đối thoại giữa chính quyền và Nhân dân về vệ sinh môi trường, thực hiện ký cam kết “Không xả rác bừa bãi và bỏ rác đúng quy định”. Đồng thời, tổ chức ra quân xóa các điểm ô nhiễm, điểm rác phát sinh tối thiểu mỗi tháng/lần vào các “Ngày Chủ nhật xanh”. Các phòng, ban phối hợp các UBND phường định kỳ hằng quý kiểm tra các tuyến kênh rạch để kịp thời xử lý nạo vét, khơi thông dòng chảy. Song song đó, tăng cường tuần tra nhắc nhở, xử lý các trường hợp vi phạm. Trong đó, phát huy vai trò các Tổ trưởng Tổ tự quản bảo vệ môi trường vận động, nhắc nhở người dân nâng cao ý thức, không vứt xả rác ra đường, xuống sông kênh rạch, giảm sử dụng túi ni lông và hạn chế sử dụng sản phẩm nhựa sử dụng một lần. Đặc biệt là tuyên truyền người dân thường xuyên truy cập phần mềm ứng dụng “Bình Thạnh trực tuyến” để kịp thời phản ánh các hành vi vi phạm liên quan đến lĩnh vực môi trường.

Vẽ tranh cổ động tuyên truyền trực quan về môi trường.

Xác định trách nhiệm từng đơn vị và phát huy vai trò các tổ chức chính trị - xã hội

Để thực hiện tốt Chỉ thị 19, lãnh đạo quận tập trung chỉ đạo cả hệ thống chính trị vào cuộc, đồng thời giao trách nhiệm cụ thể cho các đơn vị liên quan tăng cường kiểm tra, kịp thời xử lý các hành vi vi phạm, đặc biệt là xử lý hành vi vi phạm vệ sinh nơi công cộng. Các tổ chức chính trị - xã hội chủ động tuyên truyền rộng rãi trong nội bộ và Nhân dân, trong đó chú trọng phát huy vai trò của các tổ chức tôn giáo, dân tộc, các vị chức sắc, người có uy tín để vận động tín đồ, đồng bào các dân tộc thiểu số cùng tham gia. Vận động, tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người lấy rác và vận động người thu gom rác tham gia hợp tác xã, chuyển đổi phương tiện thu gom rác cho phù hợp. Qua đó nhận được sự đồng thuận, hưởng ứng của mọi người, tình hình vệ sinh môi trường trên địa bàn có bước chuyển biến tích cực. Một số mô hình, công trình được hình thành, từng bước phát huy hiệu quả, được duy trì nhân rộng, nhiều điểm đen về rác được tập trung xử lý kịp thời.

Nhiều mô hình phát huy hiệu quả

Từ thực tiễn trong các hoạt động tại cơ sở đã xuất hiện nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo, góp phần nâng cao hiệu quả cuộc vận động một cách đáng kể. Đơn cử như mô hình: vận động các hộ kinh doanh ký cam kết giữ gìn vệ sinh, ký hợp đồng với lực lượng thu gom rác, không để rác ở vỉa hè, trước nhà; “Cộng đồng tôn giáo tham gia bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu”, “Đổi cũ, được mới - Vì môi trường xanh”; “Hẻm tự quản về bảo vệ môi trường và an ninh trật tự”; tuyến hẻm không rác; hẻm xanh khu phố thêm xanh; vẽ tranh cổ động, xanh hóa các bức tường với các hình ảnh trực quan, sinh động; ra quân tổng vệ sinh tại rạch Lăng, Vàm Láng… Riêng phong trào “Chống rác thải nhựa”, các cơ quan, đơn vị đều hưởng ứng giảm sử dụng túi ni lông và sản phẩm nhựa dùng một lần tại các cuộc họp, hội nghị. Góp phần hiệu quả trong xử lý về vệ sinh môi trường là ứng dụng phần mềm “Bình Thạnh trực tuyến” và lắp đặt camera giám sát... Ngoài ra, việc tổ chức lại hoạt động thu gom, vận chuyển rác sinh hoạt tại 3 điểm hẹn thay cho điểm ép rác tại Phường 11 cũng góp phần đảm bảo tốt vệ sinh môi trường chung trên địa bàn.

Ký kết phát huy hiệu quả mô hình “Cộng đồng tôn giáo tham gia bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu”.

Kết quả từ ý nghĩa “tạo môi trường sống tốt cho người dân”

Qua thực hiện Chỉ thị 19, các cấp ủy, chính quyền quận nhà đã thể hiện cao vai trò, trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo. Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị xã hội có nhiều phong trào, mô hình mới, cách làm hay, nhờ đó đã xóa dứt điểm 26/26 điểm đen về rác. Trong đó có 8 điểm đen về rác được thay thế bằng các khu vui chơi, công viên nhỏ, hoàn thành 3 mục tiêu, 5 chỉ tiêu theo Nghị quyết 17 của Quận ủy đề ra. Với những kết quả đạt được trong năm 2020, thành phố công nhận quận có 19/20 phường đạt tiêu chí “Sạch, không xả rác ra kênh rạch”; 2 phường (6, 14) đạt “Sạch, xanh và thân thiện môi trường”; 2 phường (7, 22) đạt “Phường sạch”. Ngoài ra, quận công nhận 12 phường đạt tiêu chí “Phường không xả rác ra đường và kênh rạch”; 49 khu phố đạt “Khu phố rạch, không xả rác ra đường và kênh rạch” và 7 công trình xanh.

Lời kết

Năm 2020, với những nỗ lực trong triển khai thực hiện Chỉ thị 19 quận đạt được những kết quả tích cực, cải thiện tốt môi trường nước, lưu thông dòng chảy, trong đó đáng nói là đã nâng cao được nhận thức và trách nhiệm của người dân về bảo vệ môi trường trong khu dân cư.

Để Chỉ thị 19 của Thành ủy phát huy hiệu quả cao hơn nữa, ngoài việc tiếp tục duy trì hoạt động vừa nêu, quận tập trung đẩy nhanh tiến độ xây dựng trạm trung chuyển chất thải hiện đại tại Phường 12, lồng ghép triển khai chương trình chỉnh trang đô thị di dời các nhà trên và ven kênh rạch Xuyên Tâm, Văn Thánh. Đồng thời, tăng cường kiểm tra, xử lý các hành vi lấn chiếm, san lấp rạch và các hành vi thải bỏ rác không đúng nơi quy định, góp phần nâng cao nhận thức bảo vệ môi trường gắn với cải thiện điều kiện sống của người dân./.